ÖZDİSİPLİN NEDİR?

Öz disiplin; bireyin ulaşmak istediği ve kendisinin seçtiği bir hedefe varmak için, yapması gerekenleri belirlemesi, bu yolda çaba göstermesi, önüne çıkan engeller için çözüm yolları üretmesi ve bunları uygulamaya koyması olarak tanımlanabilir.

Öz disiplin sahibi kişiler, iletişim becerileri yüksek, fiziksel ve zihinsel yönden güçlü, yaşamlarına mutlu bir şekilde devam eden bireylerdir.

ÇOCUKLARA ÖZ DİSİPLİN KAZANDIRIRKEN YAPILAN HATALAR

·         Ebeveynlerin aşırı baskıcı veya serbest tutum sergilemesi

·         Aile içi kuralların belirlenmemesi

·         Ebeveynler arasında tutarsızlık olması

·         Çocuğun isteklerinin sürekli olarak yerine getirilmesi veya istek ve ihtiyaçlarına değer verilmemesi

·         Çocukta yetersizlik duygusu uyandıracak cümlelerin kurulması ("Sen yapamazsın, sen çocuksun" gibi)

·         Çocukların davranışlarına, görüşlerine ve fikirlerine değer verilmemesi

·         Çocuğa ait sorumlulukların ebeveynler tarafından yapılması (Ödev yapma, odayı toplama vb.)

·         Çocuğun yerine karar verilip, uygulanmasının beklenmesi

·         Çocuğa gelişim dönemine uygun sorumluluklar verilmemesi

ÇOCUKLARA ÖZ DİSİPLİN SAĞLAMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

1.      Ebeveynlerin davranışlarında tutarlı olması gerekmektedir.

2.      Ev içindeki kural ve beklentiler çocuğun yaşına, kişilik yapısına ve özel durumlarına göre düşünülerek uygulanmalı.

3.      Çocuktan beklenen davranışlar ve koyulan kuralların nedenleri açıklanmalı

4.      Çocuğa kuralların uygulanmasında aktif rol ve sorumluluklar verilmeli.

5.      Çocuktan beklenen davranışlar ve çaba takdir edilerek pekiştirilmeli.

6.      Her isteklerinin her zaman gerçekleşmeyeceği yönünde farkındalık kazandırılmalı

7.      Çocuğun karşılaştığı problemlerin çözümü için ona fırsat verilmeli

8.      Gerektiğinde profesyonel yardım için bir uzmandan yardım alınmalı

SON OLARAK

Okul öncesi ve ilkokul dönemindeki çocukların öz disiplin becerilerinin gelişiminde aile ve öğretmenler oldukça etkili olmaktadır. Okul öncesinde daha fazla aileye ve öğretmene bağlı olan öğrencilerin bağımsız davranmaya yöneltilmesi, yaşıtlarıyla etkileşiminin artırılması ve öz disiplin becerilerinin farklı sosyal etkinliklerle desteklenmesi gerekmektedir.

İlkokul döneminde ise çocuk sahip olduğu olgunlaşma düzeyi açısından kendini denetleme konusunda daha fazla sorumluluk almaya hazır olmaktadır. Bu dönemde okul ile birlikte hızlı sosyalleşme gerçekleşmekte ve çocuk kendisi dışındaki birçok sosyal gerçeğin farkında olmaktadır. Çocuk, kendi istekleriyle çevrenin beklentileri arasında denge kurmaya başlar. Çocukların kendileriyle ilgili konularda karar alma sürecine katılmaları ve sorumluluklarının bilincinde olmaları gelişimleri açısından faydalı olacaktır.